Nga: Asdren RRAHMANI, Londër
Dy dekadat e fundit në Kosovë, Shqipëri dhe viset e tjera të banuara me shqiptarë kanë qenë dëshmitare të një fenomeni të veçantë në fushën e politikës: përdorimit të gjilpërave të retorikës për të thurur deklarata boshe, të cilat, pavarësisht mungesës së substancës, arrijnë të mbijetojnë dhe madje të lulëzojnë në hapësirën publike.
Kjo retorikë e theksuar dhe e stërndëgjuar, shpesh e mbushur me premtime të mëdha dhe akuza të ashpra, ka krijuar një peizazh politik ku fjalët shpesh humbasin lidhjen e tyre me veprimet dhe rezultatet konkrete.
Një nga gjilpërat më të mprehta të kësaj retorike është ajo e patriotizmit të instrumentalizuar.
Figurat politike shpesh e përdorin atë për të mobilizuar mbështetjen elektorale, duke evokuar simbole kombëtare, histori të lavdishme dhe ndjenja të forta identiteti. Kjo retorikë, megjithatë, shpesh mbetet në nivelin e fjalëve, pa u përkthyer në politika konkrete që do të përmirësonin jetën e qytetarëve apo do të forconin institucionet e shtetit.
Patriotizmi shndërrohet kështu në një mjet për të mbuluar mungesën e vizionit dhe aftësisë qeverisëse.
Një tjetër gjilpërë e zakonshme është ajo e premtimeve populiste. Politikanët shpesh ofrojnë zgjidhje të thjeshta për probleme komplekse, duke premtuar rritje ekonomike të shpejtë, ulje të papunësisë dhe përmirësim të shërbimeve publike në mënyrë të magjishme.
Këto premtime, të cilat shpesh nuk mbështeten nga plane konkrete apo burime financiare të sigurta, shërbejnë kryesisht për të fituar vota në afat të shkurtër, duke lënë pas zhgënjim dhe skepticizëm tek qytetarët. Cikli përsëritet në çdo fushatë elektorale, duke e kthyer besimin në një burim të rrallë.
Retorika e viktimizimit dhe e fajësimit të tjetrit është gjithashtu një gjilpërë e shpeshtë.
Problemet e brendshme shpesh i atribuohen faktorëve të jashtëm, armiqve imagjinarë apo qeverisjeve të kaluara. Kjo strategji shmang përgjegjësinë dhe pengon një analizë të thellë të sfidave reale me të cilat përballet shoqëria. Duke u fokusuar tek fajësimi i tjetrit, politikanët shmangin nevojën për të ofruar zgjidhje inovative dhe për të marrë vendime të vështira.
Përdorimi i gjuhës së polarizuar dhe të urrejtjes është një tjetër taktikë e dëmshme. Duke ndarë shoqërinë në “ne” dhe “ata”, politikanët synojnë të forcojnë bazën e tyre elektorale dhe të demonizojnë kundërshtarët. Kjo retorikë e ashpër minon dialogun konstruktiv, thellon ndarjet sociale dhe pengon ndërtimin e një konsensusi të nevojshëm për të adresuar sfidat e përbashkëta.
Arsyeja pse këto gjilpëra të thurjes së retorikës boshe vazhdojnë të jenë efektive lidhet me një sërë faktorësh. Një rol të rëndësishëm luan niveli i informacionit dhe edukimit të publikut, i cili ndonjëherë e bën të vështirë dallimin midis retorikës së zhurmshme dhe propozimeve konkrete.
Gjithashtu, media, në disa raste, mund të bëhet një platformë për përhapjen e kësaj retorike pa ofruar një analizë kritike të mjaftueshme. Mungesa e transparencës dhe llogaridhënies në qeverisje gjithashtu krijon hapësirë për premtime të pambajtura dhe justifikime të pabaza.
Në përfundim, gjilpërat e retorikës boshe kanë thurur një pëlhurë të hollë por të dukshme në diskursin politik shqiptar gjatë dy dekadave të fundit.
Patriotizmi i instrumentalizuar, premtimet populiste, retorika e viktimizimit dhe gjuha e polarizuar janë vetëm disa nga mjetet që përdoren për të krijuar iluzione dhe për të manipuluar opinionin publik. Për të shkuar përtej kësaj retorike sterile, është e nevojshme një qasje më kritike nga ana e qytetarëve, një rol më aktiv dhe analitik i medias, dhe mbi të gjitha, një angazhim i vërtetë nga ana e politikanëve për të ofruar zgjidhje konkrete dhe për të mbajtur përgjegjësi për veprimet e tyre. Vetëm atëherë, fjalët do të rifitojnë peshën dhe kuptimin e tyre të vërtetë në jetën politike dhe publike.
Enkas për SAM24.info