Bashkimi Europian në qëndrimin e parë për zgjedhjet e 11 majit, shprehet se ishin gjithëpërfshirëse dhe transparente. Përmes një deklaratë të përbashkët nga shefja e diplomacisë së jashtme, Kaja Kallas dhe komisionerja Marta Kos, BE vlerëson përgëzon autoritetet për zhvillimin normal të procesit zgjedhor në të gjithë vendin. Në deklaratë përmendet edhe vota e diasporës për herë të parë.
BE i referohet edhe përfundimeve paraprake të OSBE/ODIHR, duke theksuar dita e zgjedhjeve ishte e qetë dhe e organizuar mirë, pavarësisht disa mangësive. Theksin tek klima e polarizuar politike e vë edhe Bashkimi Europian, i cili vlerëson se kandidatët patën mundësinë të zhvillonin fushatën e tyre në mënyrë të lirë, megjithëse disa raportuan për raste intimidimi. Unioni përshëndet edhe përpjekjet për hetuar dhe ndjekur penalisht krimet zgjedhore, duke i konsideruar një zhvillim pozitiv. BE bën thirrje që të vijohet me reformat për anëtarësimin, duke theksuar në deklaratë se integrimi në BE është objektiv strategjik kombëtar.
Deklarata e plotë nga Bashkimi Europian
Të dielën, populli i Shqipërisë ushtroi të drejtën e tij demokratike të votës, duke zgjedhur përfaqësuesit e tij në Parlament. Përgëzojmë të gjitha autoritetet kompetente që siguruan funksionimin normal në të gjithë vendin. Këto zgjedhje shënuan edhe futjen e votimit jashtë vendit për herë të parë. Sipas gjetjeve dhe konkluzioneve paraprake të Misionit të Vëzhgimit të Zgjedhjeve të OSBE/ODIHR-it, zgjedhjet u menaxhuan përgjithësisht në mënyrë gjithëpërfshirëse dhe transparente, dita e zgjedhjeve ishte e qetë dhe e organizuar mirë, pavarësisht disa mangësive.
Zgjedhjet në përgjithësi ishin konkurruese dhe të zhvilluara në mënyrë profesionale, dhe kandidatët në përgjithësi ishin në gjendje të bënin fushatë lirisht, megjithëse disa raportuan se u përballën me kërcënime. Megjithatë, votimi u zhvillua në një mjedis shumë të polarizuar, në të cilin garuesit nuk gëzonin një fushë loje të barabartë. Për shkak të përdorimit të gjerë të burimeve administrative dhe levave institucionale, mund të ndodhë që mazhoranca në pushtet kishte një avantazh të detyrës.
U bënë akuza të shumta për presion ndaj votuesve, veçanërisht punonjësve publikë. Përpjekjet e koordinuara për të hetuar dhe ndjekur penalisht krimet zgjedhore janë një zhvillim i mirëpritur dhe është i nevojshëm vazhdimi për të adresuar shqetësimet e vazhdueshme të keqpërdorimeve zgjedhore. Pavarësia e medias vazhdon të jetë një çështje dhe mbulimi i saj zgjedhor ka vazhduar t’u japë rëndësi partive kryesore dhe transparenca e financimit të fushatës ka mbetur gjithashtu e kufizuar.
BE do të ndjekë nga afër zhvillimet zgjedhore deri në certifikimin përfundimtar të rezultateve. Të gjitha forcat politike duhet të sigurojnë funksionimin e vazhdueshëm të institucioneve të vendit. Ne inkurajojmë Shqipërinë të vazhdojë të ndjekë të gjitha reformat e kërkuara për anëtarësimin e saj të ardhshëm në BE, duke përfshirë miratimin e një reforme të mëtejshme zgjedhore që adreson të gjitha rekomandimet kryesore të ODIHR-it dhe ato që janë ende të pazgjidhura nga zgjedhjet e mëparshme.
Procesi i integrimit të Shqipërisë në BE është një objektiv kombëtar strategjik dhe një projekt për të gjithë shoqërinë, i cili mbështetet fuqishëm nga qytetarët e Shqipërisë. Ne përsërisim thirrjen tonë për një dialog politik konstruktiv dhe gjithëpërfshirës, pasi të gjitha partitë politike shqiptare dhe të gjithë sektorët e shoqërisë, nga organizatat e shoqërisë civile te komunitetet lokale, kanë një rol për të luajtur në avancimin e mëtejshëm të procesit të anëtarësimit të vendit në BE./KJ