Evropa po përballet me një kërcënim serioz nga një thatësirë e hershme pranverore, e cila tashmë po bën kërdi në të gjithë kontinentin.
Mungesa e reshjeve ka lënë pjesën më të madhe të Evropës të thatë në gjysmë të rrugës së pranverës, duke krijuar pasoja serioze për bujqësinë, industrinë dhe zinxhirët e furnizimit, dhe indirekt për sigurinë globale të ushqimit.
Ndërsa sezoni kryesor i kultivimit në Gjermani fillon në maj, po rriten shqetësimet se të korrat e mbjella në pranverë mund të jenë në rrezik, me thatësira dhe reshje të çrregullta që prekin vendin dhe pjesën më të madhe të Evropës.
Raportet e fundit nga autoritetet evropiane dhe gjermane të monitorimit të klimës tregojnë një mot ekstrem të pavolitshëm për bujqësinë.
Gjermania mund të përballet me thatësirën e saj më të keqe që nga viti 1931, paralajmëron Shërbimi Meteorologjik Gjerman (DWD) .
Nivelet e lagështisë së tokës janë tashmë më të ulëta se gjatë thatësirës shkatërruese të vitit 2018 dhe parashikimet mbeten të pasigurta.
Kushtet e motit tani kanë një peshë më të madhe për mbjelljen dhe korrjen.
“Faktori vendimtar do të jenë kushtet gjatë sezonit kryesor të rritjes, i cili fillon në maj”, tha për Euractiv Stefan Siebert, profesor i agronomisë në Universitetin e Göttingenit.
Midis shkurtit dhe mesit të prillit, ranë mesatarisht vetëm 40 litra shi për metër katror – 68% nën mesataren afatgjatë, sipas DWD-së.
Në Gjermani, e cila përbën 15% të prodhimit të drithërave të BE-së, sipërfaqja e tokës së prekur nga thatësira e jashtëzakonshme është zgjeruar gjatë dy javëve të fundit dhe tani mbulon pjesë të mëdha të vendit.
Të matura në të gjithë kolonën e tokës, shumica e rajoneve aktualisht klasifikohen si “normalisht të thata”, sipas monitoruesit të thatësirës të mirëmbajtur nga Qendra Helmholtz për Kërkime Mjedisore me seli në Leipzig.
Sfida e përshtatjes
Ndërsa kulturat dimërore të mbjella në vjeshtë kanë rrënjë të thella që ende mund të kenë qasje në ujë, “problemet më të mëdha ka të ngjarë të jenë për kulturat e mbjella në pranverë – bishtajoret, drithërat e pranverës dhe misri”, paralajmëroi Siebert, veçanërisht nëse lagështia e mbirjes mbetet e pamjaftueshme.
Ndaj fermerët po përpiqen të përshtaten duke kaluar drejt metodave të kultivimit që kursejnë ujin, duke provuar kultura të tjera sikurse janë qiqrat, të cilat tolerojnë periudha më të gjata thatësire.
Parashikimet konkrete për korrjen e vitit 2025 janë ende të parakohshme, theksoi DBV.
Por, Gjermania nuk është e vetmja. Sipas monitorimit të fundit të BE-së , të publikuar javën e kaluar, perspektiva mbetet jo pozitive në Evropë për shumicën e të korrave.
Shqetësimet për thatësirën shtrihen në të gjithë ekonominë e Evropës Qendrore dhe Lindore.
Në Poloni, ku 13% e drithërave të BE-së u korrën në vitin 2024, ekspertët shohin “shkak për një shkallë shqetësimi”.
“Evropa Qendrore dhe Lindore, me klimën e saj kontinentale, gjithmonë ka pasur vera më të nxehta dhe më të thata, dhe të korrat varen gjithnjë e më shumë nga rezervat e lagështisë së tokës që rimbushen gjatë dimrit”, shpjegoi Nendel.
Aktualisht, veçanërisht tokat ranore në Gjermaninë verilindore dhe Bavari mbeten shqetësim për kulturat e mbjella në pranverë, por nëse periudha e thatësirës vazhdon dhe madje edhe nëse maji sjell shirat e nevojshëm, përshtatja strukturore afatgjatë është e pashmangshme, njofton rtsh.
